Vrijdagmorgen, 2 minuten na half 9, ik ben vroeg begonnen vandaag. Gisteren aan het einde van de middag hebben we een MDO gehad met Lieke (een meisje van 15 met een beneden gemiddeld IQ) en haar ouders. Tevens waren hier de betrokken gezinstherapeut en onze contactpersoon van de jeugdbescherming bij aanwezig. We hebben het gehad over de zorgen; Lieke eet niet en is sterk vermagerd de laatste tijd, ze gaat niet naar school, ze wil niet meer bij de gezellige dingen van het gezin zijn, er zijn steeds heftige ruzies, er is sprake van automutilatie, de aandacht is huis is onevenredig verdeeld en de meeste gemaakte afspraken met hulpverleners worden niet nagekomen, ook niet door ouders. Maar waar ik me sinds gisteren het meeste zorgen om maak is dat het Lieke helemaal niets meer uitmaakt. Ze wil met rust gelaten worden en geeft tijdens het gesprek zelfs aan dat het misschien beter is als ze er niet meer is. Want dan stopt iedereen tenminste met zich druk maken. De ingezette zorg in het gezin is niet voldoende en komt maar niet op gang. Uit het MDO van gisteren kwamen voor Lieke en ouders twee keuzes; Lieke en ouders werken actief mee aan de hulpverlening zodat Lieke weer naar school kan, weer volwaardig gaat eten en stopt met automutilatie. Lukt dat niet, dan is er dus de tweede keuze: Lieke wordt opgenomen en vanuit die opname komt er thuis ondersteuning om straks een goede terugkeer in huis te kunnen verzorgen. Gisteren werd al duidelijk, keuze 1 is niet haalbaar. Dus daar zit ik dan op vrijdagmorgen; op zoek naar instellingen die een opnameplek hebben voor dit meisje, met toestemming van ouders en met een heel klein beetje goedkeuring van Lieke, want die wil eigenlijk nog steeds niets.

Misschien ligt het eraan dat half 9 echt heel vroeg is, want de eerste instellingen die ik bel zijn niet succesvol. Er wordt na een behoorlijk aantal keer overgaan niet opgenomen of ik krijg meteen de voicemail. Ik besluit eerst de school van Lieke te bellen om te vertellen wat er uit het gesprek van gisteren is gekomen, ouders hadden specifiek gevraagd of ik dat wilde doen. Hoewel de school om half 9 begint, krijg ik de school niet te pakken. Ook dat schiet al niet op. Ondertussen appt moeder dat de afspraak van vanmiddag niet door kan gaan, het jongere broertje van Lieke, Sam van 5 jaar met epilepsie, is ziek en moeder kan het huis dus niet uit. Ik vind de afspraak wel belangrijk, dus ik besluit dan maar naar moeder te gaan. Ergens is het wel jammer, want eigenlijk zou gelijktijdig met deze afspraak Lieke thuis een afspraak hebben met de gezinstherapeut alleen en dat kan op deze manier niet doorgaan. Dit is een typisch voorbeeld hoe het steeds mis loopt en Lieke er de dupe van is.

Iets na negenen is het me gelukt om de school te spreken. Ze willen graag meedenken om het mogelijk te maken om na de opnamen een terugkeer naar deze school mogelijk te maken. Maar met de instellingen heb ik minder geluk. Op mijn vraag of er plek is voor een opname voor Lieke krijg ik steeds een vergelijkbaar antwoord: “Nee, sorry mevrouw, degene die daarover gaat heeft weekend en is er dinsdag pas weer” en steeds is er geen vervanger die wellicht meer kan vertellen. De instellingen waar ik succesvoller ben en wel doorverbonden wordt, krijg ik of een voicemail of iemand die niet op de afdeling jeugd zit en er dus eigenlijk ook niets over kan zeggen.. Omdat Lieke en moeder allebei een IQ van lager dan 70 hebben, ben ik bewust op zoek gegaan naar instellingen die hierop aansluiten. Als de instelling zich richt op LVG met gedragsproblematiek is er geen plek voor Lieke door die psychiatrische klachten en andersom vormen de gedragsproblemen een contra-indicatie. Om half 2 (na vijf uur non-stop telefoneren) zijn er een drietal opties die ik met moeder kan bespreken, maar eigenlijk is er maar één echt passend. Hopelijk ziet moeder dat hetzelfde.

Moeder vindt gelukkig dezelfde instelling passend als ik. We hebben een tweede instelling uitgekozen, maar dat is meer een keuze B, voor als het echt niet lukt met de eerste keuze. We gaan Lieke aanmelden bij een instelling met een groep speciaal voor jongeren met LVB die behandeling van gedragsproblematiek doen, diagnose en behandeling bij psychiatrische klachten en ook begeleiding thuis bieden. Ik besluit direct maar te gaan bellen. Degene die ik blijkbaar nodig heb, is even in gesprek. Ze gaan me terugbellen. Kwart voor 5 bellen ze terug. Omdat Lieke niet in direct levensgevaar is als ze thuis blijft kan er voor het weekend niets meer. We moeten wachten tot maandag. Samen met ouders maak ik een aanvulling op het bestaande veiligheidsplan in een poging het weekend zo goed mogelijk te laten verlopen. We schrijven nog een keer de belangrijke noodnummers op en spreken af wat ouders kunnen doen als het echt niet goed gaat. Ook met Lieke zijn er afspraken voor als het even niet zo goed gaat.

In het weekend gaat het flink mis, een explosieve ruzie waarbij Lieke moeder bedreigt met een mes, ouders Lieke een poos in de houdgreep hebben gehouden, crisisdienst die langs is geweest en Lieke heeft uiteindelijk noodgedwongen bij haar oma geslapen. Sam en Kimberly (1 jaar) zijn getuigen geweest van het gebeuren. Moeder belt me in tranen op, dit trekken ze niet langer meer.

Ik bel nogmaals met de groep waar we Lieke wilde aanmelden, ik maak er nu een spoedaanvraag van. Gek genoeg hebben ze niets opgeschreven vrijdag, of in ieder geval kan de telefoniste niets terug vinden. Dan maar opnieuw beginnen, maar dat is ook nog niet zo gemakkelijk, want nu moet Lieke (ineens) gezien zijn door een psychiater voor we haar kunnen aanmelden. Ze hebben wel een psychiater, maar die zit de komende drie dagen hartstikke vol; we moeten het maar proberen bij de lokale crisisdienst. Vastbesloten neem ik contact op met de crisisdienst in Tiel. Het kost me enige moeite om uit te leggen wat ik wil, maar het lukt. De crisisdienst regelt een gesprek voor dinsdag mét psychiater, ik stel moeder en Lieke op de hoogte en vertel ze dat ze er echt bij moeten zijn. Ook nodig ik mijn collega van de jeugdbescherming uit. Die kan helaas niet, maar we bespreken het gesprek goed voor..

Het gesprek op dinsdag gaat zoals ik hoopte dat het zou gaan; Lieke en moeder zijn eerlijk en de psychiater is er ook van overtuigd dat een opname het beste zou zijn. Zelfs met de keuze die moeder en ik hebben gemaakt is hij het eens. Hij en de medewerker van de crisisdienst, die toevallig ook in het weekend bij het gezin thuis is geweest, gaan haar aanmelden.

Ondertussen zijn we twee weken verder. We hebben contact gehad met de groep waar we Lieke voor hebben aangemeld en ze hebben ons een intake beloofd. Er ligt een stapel formulieren die we moeten invullen en met school zijn afspraken gemaakt om, zij het in een aangepaste vorm, Lieke weer naar school te laten gaan. Die afspraken gaan vanaf vandaag in en het is nog even afwachten of dat echt gaat lukken. Moeder en Lieke zijn in ieder geval positief.

De zorgen blijven en afgelopen weken zijn er verschillende dingen gebeurd die die zorgen weer opnieuw bevestigen. Het is nog even volhouden. De specialistische hulp start zo langzaam op, soms is het net of niemand Lieke echt wil helpen. Dat is vooral heel frustrerend. Voor mij, maar zeker voor ouders en nog veel meer voor Lieke...