Utrecht, 10 oktober 2012 – De Nationale Jeugdzorg Prijzen 2012 gaan naar Buurtzorg Jong, Buurtteams Jeugd en Gezin en School2Care. Volgens de jury dragen deze projec-ten bij aan vernieuwing van de zorg voor jeugd. Die vernieuwing is nodig om de transitie van jeugdzorg naar gemeenten tot een succes te maken. Want, een overheveling van verantwoordelijkheden en middelen lost niet alle problemen in de zorg voor jeugd op.

De Nationale Jeugdzorg Prijzen bestaan uit een vakprijs en een cliëntenprijs van elk 20.000 euro om te investeren in het winnende project. Dit jaar beoordeelden een vakjury en cliëntenjury, elk vanuit eigen perspectief, ruim negentig inzendingen op hun bijdrage aan de vernieuwing, transformatie van de jeugdzorg.

Vakprijs

Winnaar van de vakprijs is School2Care, een initiatief van Altra, Spirit, Esprit Scholen en het Samenwerkings-verband Amsterdam, ontstaan vanuit de wens samen op te trekken bij leerlingen met complexe problemen. In School2Care krijgen deze jongeren van 8.00 tot 20.00 onderwijs en zorg. Ze volgen lessen in een kleine klas tot ze weer terug kunnen naar een reguliere school. Een coach helpt ze de draad weer oppakken. Ook de ouders krijgen ondersteuning van de coach. De jury vindt dat successen uit onderwijs en jeugdzorg op vernieuwende wijze gecombineerd worden. School2care richt zich op een zeer moeilijke doelgroep die normaal gesproken terecht komt in internaten of gesloten jeugdzorg. Door deze jongeren intensief te begeleiden in een schoolse setting biedt het een alternatief voor ‘sociale uitsluiting’. Hierdoor kunnen deze jongeren in en met hun eigen omgeving aan hun problemen werken. Uniek is de combinatie van onderwijs en intensieve zorg, inclusief dwang en drangmaatregelen. Met deze nominatie wil de vakjury aangeven dat bij de transitie van de jeugdzorg naar gemeenten de aandacht ook moet uitgaan naar de noodzaak van betere intensieve zorg voor zeer moeilijke doelgroepen.

Cliëntenprijs

De cliëntenprijs wordt gedeeld door Buurtzorg Jong en de Buurtteams Jeugd en Gezin. Beide initiatieven bieden gezinnen met problemen ondersteuning in de eigen leefomgeving en slagen erin de zorg voor jeugd beter toegankelijk en sneller inzetbaar te maken. De Buurtteams Jeugd en Gezin zijn een initiatief van de gemeente Utrecht en bureau jeugdzorg met als doel in de praktijk ervaring op te doen met de transitie van de jeugdzorg naar gemeenten. Buurtzorg Jong is een initiatief van Buurtzorg waarmee inmiddels in Amersfoort en Enschede ervaring is opgedaan. Gezinnen krijgen één vertrouwde hulpverlener die ook betrokken blijft, als er gespecialiseerde zorg ingeschakeld wordt. De jury vindt beide projecten vernieuwend en belangrijk door hun investering in een goed functionerende eerstelijn en dringt bij de initiatiefnemers aan op samenwerking.

Achtergrond prijzen

De Nationale Jeugdzorgprijzen, www.nji.nl/prijzen, zijn een initiatief van het Jeugd Innovatie Fonds en bestemd voor goed lopende projecten die als voorbeeld kunnen dienen voor andere instellingen in de jeugdzorg of voor een stimulerend en goed onderbouwd plan om de jeugdzorg verder te verbeteren. De organisatie van de Nationale Jeugdzorgprijzen is in handen van het Nederlands Jeugdinstituut.

Op 3 oktober hebben wij in samenwerking met Resto van Harte een diner voor gezinnen uit Amersfoort georganiseerd. Wij bedanken onze gezinnen, Resto van Harte en degene die ons hierbij hebben geholpen, voor een heel gezellige avond.

Buurtzorg Jong in Trouw

Met een Iraans gezin uit Amersfoort gaat het niet goed. De vader heeft psychische klachten en er zijn schulden. Een tijdje geleden stopte de 18-jarige dochter ook nog met haar opleiding. Nu komt pedagoge Monique van den Dries (50) elke week langs om het meisje te helpen. Samen zoeken ze op internet naar een baantje en een nieuwe opleiding.

Van den Dries werkt bij Buurtzorg Jong, een nieuw initiatief van Buurtzorg Nederland. In Amersfoort en Enschede zijn de eerste teams opgezet. Bij Buurtzorg Jong werken wijkverpleegkundigen, pedagogen en maatschappelijk werkers zonder wachtlijst, managers of administratieve rompslomp. Via collega’s, de huisarts of elders in de buurt proberen medewerkers bij de mensen thuis te komen. Eén ondersteuner per gezin, die tijd heeft om echt met de mensen te praten.

De Raad voor maatschappelijke ontwikkeling (RMO) vindt dat gemeenten deze werkwijze moeten omarmen. Gisteren overhandigde de RMO een advies aan staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten (VWS) waarin wordt gepleit voor een sterke eerstelijns jeugd- en gezinszorg. De RMO wil dat er een gezinscoach komt die met probleemfamilies aan de slag gaat. Niet alleen doorverwijzen, maar zelf meehelpen met oplossen. En buren, leerkrachten of families moeten erbij betrokken worden. De raad hoopt dat minder mensen door daardoor in de zware hulpverlening terecht komen.

Omdat gemeenten vanaf 2015 zelf verantwoordelijk zijn voor het jeugdzorgbeleid, vindt de RMO dat het nu het moment is om na te denken hoe gezinnen meer laagdrempelige hulpverlening kunnen krijgen. In de komende drie jaar moeten alle taken vanuit de provincies worden overgedragen.

Marjo van Dijk (30) werkt ook bij Buurtzorg Jong. Ze begeleidt nu een gezin waarvan de moeder een traumatische jeugd heeft gehad en de vader net werkloos is geworden. Via de wijkverpleegkundige, die oma verzorgde, kwam Van Dijk erachter dat het niet lekker liep. Omdat de moeder vanwege haar jeugd weinig vertrouwen had in mensen die haar wilden helpen, duurde het een tijdje voordat haar bezoek gewenst was. “Probleemgezinnen hebben vaak slechte ervaringen met hulpverleners”, vertelt Van Dijk. “Vertrouwen winnen duurt daarom even. We komen eerst een paar keer koffie drinken om alleen maar te praten.” De medewerkers hebben daar tijd voor omdat ze geen indicaties hoeven te stellen binnen een bepaalde tijd. Gezinscoaches van andere organisaties hebben daar vaak wel rekening mee te houden. Volgens Van Dijk is het ook moeilijk om na een eerste gesprek meteen te zien wat er aan de hand is. “Soms kom je er pas na een paar bezoekjes achter dat de relatie tussen ouders helemaal niet lekker loopt. Dat daar eigenlijk de oorzaak ligt.”

Buurtzorg Jong probeert ook de sociale omgeving van gezinnen te betrekken. Zo begeleidt Van den Dries een vader en moeder die moeite hebben met hun drukke kind. “Ik ben ook op school gaan kijken”, vertelt de pedagoge. “Het meisje kon nooit een hele bladzijde rekensommen maken. Daarom krijgt ze nu een rijtje met rekensommen, waarna ze de leraar mag vertellen dat ze het af heeft. Daarna begint ze aan de volgende. Die structuur was precies wat ze nodig had. Thuis had ze ook meer regelmaat nodig. Het gaat nu veel beter.”